Rode draad, gebiedsgerichte aanpak
Vertegenwoordigers van het waterschap, de provincies Limburg en Brabant, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), de Regionale Uitvoeringsdienst Limburg- Noord en de Peelgemeentes Venray, Horst aan de Maas, Peel en Maas en Nederweert hadden de weg naar Ons Boerenerf in Nederweert-Eind gevonden voor de bijeenkomst. De dagvoorzitter, Karel Joosten, Directeur van de RUD LN heette iedereen welkom en onderstreepte het belang van samenwerking. De rode draad van het programma was het project Gebiedsgericht Handhaven Mest.
Waterkwaliteit
Mest heeft invloed op de waterkwaliteit. Net als andere stoffen, zoals medicijnen, chemicaliën en bestrijdingsmiddelen. De genoemde partijen spraken eerder af nauwer met elkaar samen te werken om daar meer grip op te krijgen. Dat kan onder meer door gegevens te delen, voorlichting te geven en controles uit te voeren. Anita Scholten is regievoerder als het gaat om het gebiedsgericht handhaven van mest in Oost-Brabant en Limburg-Noord. Ze gaf aan hoe het project GGH een basis heeft in de door het ministerie van LNV opgestelde Versterkte Handhavingsstrategie Mest en de zogenaamde derogatie: het tijdelijk mogen afwijken van Nederland van de nitraatrichtlijnen op het gebied van de landbouw. Verder schetste ze kort langs welke lijnen het project georganiseerd is.
Nalevingsgedrag
De samenwerking heeft als doel de verbetering van de waterkwaliteit, maar ook het verbeteren van het nalevingsgedrag. Volgens Dijkgraaf Patrick van de Broeck is er een pakket van maatregelen nodig en zullen de resultaten pas op lange termijn zichtbaar zijn. “Maar het is zaak dat we allemaal stappen zetten.”
Toepassen van data
Een belangrijk middel om meer inzicht te krijgen op zaken die de waterkwaliteit kunnen beïnvloeden is het combineren van data. Hendrik Mulder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland presenteerde mogelijkheden die er zijn. Met behulp van actuele data kan RVO snel inzicht geven in mogelijke oorzaken van afwijkende waterkwaliteit. De uitdaging is om elkaars taal te leren kennen. “Er is data genoeg; de uitdaging ligt in het toepassen en het gebruiken ervan.”
Controles
In het programma werd ook uitgelegd hoe de NVWA en de Omgevingsdiensten (RUD’s), controleren of mest op de juiste manier wordt bewerkt en toegepast. Het niet correct toepassen kan immers effecten hebben op de waterkwaliteit. Tijdens een gezamenlijke inspectie gaan controleurs de komende weken in gesprek met een aantal agrarische ondernemers in het gebied van de RUD Limburg Noord. Er wordt gekeken naar alle onderdelen rond het aanwenden, scheiden en afvoeren van meststoffen. Als de controleurs constateren dat er sprake is van overtreding van wet- of regelgeving kan handhavend opgetreden worden.
Samenwerking
In Limburg-Noord nemen naast het waterschap Limburg ook vier Limburgse gemeenten deel aan de samenwerking. Deze vier gemeenten waren bestuurlijk vertegenwoordigd door de burgemeesters Birgit op de Laak van Nederweert en Luc Winants van Venray en de wethouders Rob Wanten en Thijs Kuipers van de gemeenten Peel en Maas en Horst aan de Maas.
Actueel onderwerp
Mest is een actueel onderwerp. De dag voor de bijeenkomst maakte landbouwminister Carola Schouten bekend dat het mestbeleid gaat veranderen. Het moet simpeler en minder fraudegevoelig. Met die uitgangspunten is iedereen het eens, dat geldt ook voor de waterkwaliteit. Die moet goed zijn. Maar het nieuwe mestbeleid laat nog even op zich wachten. Een blijvende samenwerking is dan ook nodig.